Vijf films om de Braziliaanse cultuur te begrijpen

Een Japanse student van mij vertelde me ooit dat elke Braziliaanse film een ​​documentaire lijkt. Ik was een beetje gefrustreerd door wat hij zei, maar ik ben het ermee eens dat de stijl van documentaires inderdaad aanwezig is in een groot deel van de Braziliaanse fictiefilms. Het lijkt erop dat we

in Brazilië in zulke surrealistische situaties leven, dat we onszelf op het scherm moeten zien om onze contradicties te herkennen en dit te kunnen veranderen. In dit artikel heb ik vijf films geselecteerd die Braziliaans Portugese studenten kunnen helpen om de cultuur van het land te begrijpen. Daar gaan we?

De eerste daarvan is “Desmundo” (2002), geregisseerd door Alain Fresnot. De film speelt zich af rond 1570, tijdens de geboorte van de Braziliaanse samenleving, en vertelt het verhaal van weeskinderen die vanuit Portugal naar Brazilië werden gestuurd en gedwongen werden te trouwen met de kolonisten (over het algemeen lompe mannen zonder familie). In die tijd waren er vrijwel geen Portugese vrouwen in het land en de vrouwen die hier wel waren bevonden zich over het algemeen in een kwetsbare positie. Ze werden ofwel beschouwd als heidense wilden (de inheemsen), ofwel als vrouwen zonder familie en die geen bruidsschat meebrachten (de wezen), ofwel als zielloze schepsels, eenvoudige seksuele objecten (de Afrikanen). Desmundo onthult de oorspronkelijke grondslagen van een patriarchaat dat tot op de dag van vandaag een machogedrag (machismo) heeft voortgebracht dat heel aanwezig is in de Braziliaanse samenleving. Wat ook bijzonder is, is dat het werk in het oude Portugees is gefilmd en ondertiteld in het moderne Braziliaanse Portugees. Heel interessant!

De tweede film is “Carlota Joaquina, Princesa do Brazilië” (1995), geregisseerd door Carla Camurati. Het verhaal speelt zich af aan het begin van de 19e eeuw, in Rio de Janeiro en de film vertelt over de komst van de koninklijke familie naar Brazilië, na de invasie van Portugal door Napoleon Bonaparte. Het is een historische satire die de oorsprong toont van opvattingen over klassensuperioriteit die nog steeds aanwezig zijn in de Braziliaanse cultuur. Bovendien doet deze film ons begrijpen hoe de koninklijke verhoudingen met de kolonie hebben gedragen aan corruptie, wat een praktijk is geworden die tot op heden moeilijk is uit te roeien.

De derde is “O Auto da Compadecida” (2000), geregisseerd door Guel Arraes. De film is een dramatische komedie die zich afspeelt in het binnenland van het Noordoosten van Brazilië, de armste regio van het land. Het verhaal draait om de avonturen van twee jongens die de armoede proberen te overleven. De film vertoont, op een leuke manier, archetypische personages uit Braziliaanse sociale groepen (de burgerij, de kerk, de politiek, het leger, de armen en de cangaceiros [tot op de tanden gewapende nomadische bandieten, die door de overheid als misdadigers werden beschouwd maar door de eigen omgeving als strijders tegen het onrecht] en laat de spanningen zien die aanwezig zijn in de gevestigde machtsverhoudingen tussen hen. Deze film laat veel voorkomende thema's uit de Braziliaanse realiteit zien, zoals sociale ongelijkheid, armoede, geloof en machtsmisbruik, en ook de culturele diversiteit van de verschillende regio's van het land.

De vierde is “Saneamento básico, O filme” (2007), geregisseerd door Jorge Furtado. Een komedie die het verhaal vertelt van de bewoners van een kleine gemeenschap in het zuiden van Brazilië. Ze moeten een septische tank bouwen om een ​​rioolprobleem op te lossen. En het stadsbestuur beweert dat het niet over de middelen beschikt om dit probleem op te lossen, maar wel geld heeft dat bestemd is voor de productie van een film. Zodoende beginnen de bewoners zelfstandig een willekeurige film te maken, enkel om het geld te krijgen en de septische tank te repareren. Saneamento básico, o filme laat zien hoe de relatie tussen gewone Braziliaanse burgers en de overheid is. Problemen als buitensporige bureaucratie, de discrepantie tussen woorden en daden van politici, politieke vervreemding van burgers en de lage opleiding van de bevolking worden op ironische en onderhoudende wijze blootgelegd.

De vijfde en laatste is “Que horas ela volta?” (2015), geregisseerd door Anna Muylaet. Deze dramafilm vertelt het verhaal van een vrouw die om uit de armoede te komen van het Noordoosten van Brazilië naar São Paulo verhuist en als huishoudelijke hulp gaat werken. Jaren later ervaart zij een cultuurschok met haar dochter, omdat zij de uitbuiting op het werk die haar moeder zo gewoon vindt, niet accepteert. De film onthult de grote sociale veranderingen die in de jaren 2000 in Brazilië plaatsvonden en het verzet van de middenklasse tegen het delen van dezelfde ruimtes met de lagere klasse. Bovendien laat het zien hoe de erfenis van de slavernij nog steeds aanwezig is in de dagelijkse gewoonten van Brazilianen.

Natuurlijk zijn er nog veel meer interessante films die je helpen de Braziliaanse cultuur te begrijpen! Maar het zijn er veel, ik zal meer over andere films vertellen in toekomstige artikelen. Tot dan!